Brad Meltzer en Josh Mensch schreven een razend spannend spionageverhaal over de topontmoeting tussen Franklin Roosevelt, Winston Churchill en Jozef Stalin in 1943, en hoe die bijna uitliep op een catastrofe die de koers van de Tweede Wereldoorlog had kunnen veranderen. Een meeslepend en fascinerend verslag. Een kleurrijke tocht door een doolhof aan plotwendingen die de geschiedenis had kunnen veranderen.
In 1943, terwijl de oorlog tegen nazi-Duitsland wereldwijd op volle kracht woedde, had de president van de Verenigde Staten, Franklin Roosevelt, een belangrijk doel: een afspraak in levenden lijve met zijn bondgenoten Jozef Stalin en Winston Churchill. Deze bijeenkomst van de drie wereldleiders in Teheran zou overeenstemming moeten brengen over de meest cruciale strategische beslissingen in de oorlog. Maar zodra de nazi’s erachter kwamen dat deze afspraak zou plaatsvinden, beraamden ze in het diepste geheim een dodelijk complot dat de koers van de geschiedenis had kunnen veranderen. De Tweede Wereldoorlog was nl. een conflict dat was opgebouwd rond op persoonlijkheid gebaseerd leiderschap, van Mussolini tot de keizer van Japan. Het volgen van deze leiders bereikte een cultstatus. Geleerden debatteren over de vraag hoe de oorlog anders had kunnen zijn zonder de leiding van Winston Churchill, Franklin Roosevelt of Joseph Stalin.
De Conferentie van Teheran was een bijeenkomst tussen Jozef Stalin, Franklin Roosevelt en Winston Churchill die werd gehouden in de Sovjetambassade in Teheran, de hoofdstad van Iran, van 28 november tot 1 december 1943. Het was de eerste oorlogsconferentie waarbij Stalin aanwezig was. Het doel van de besprekingen op deze conferentie was om geallieerde strategie te bepalen tegen nazi-Duitsland. Hierbij stond de discussie om een tweede front in West-Europa te openen centraal. Om Stalins hulp te behouden, offerden de westerse mogendheden de staten in oostelijk Europa op. Er werden zowel militaire als politieke plannen gesmeed.
Brad Meltzer en Josh Mensch onderzoeken in “The Nazi Conspiracy” een poging om de uitkomst van de Tweede Wereldoorlog te veranderen door moord. Leiders uit die tijd herinnerden zich zeker dat de Eerste Wereldoorlog begon met de moord op de sultan van het Ottomaanse rijk en aartshertog Ferdinand van het Oostenrijks-Hongaarse rijk. Franklin Roosevelt overleefde twee verschillende moordpogingen nog voordat hij president werd. De gevolgen gingen veel verder dan alleen de afwezigheid van bepaalde machtige individuen. Het verwijderen van leiders zou een land in een crisis kunnen storten en, net als tijdens de Conferentie van Teheran, het beleid van de soms conflicterende geallieerde alliantie tegen de fascistische naties kunnen veranderen. In dat geval zou het de discussies over de Amerikaanse en Britse invasie van Frankrijk in 1944 nog moeilijker hebben gemaakt.
In tegenstelling tot de titel heeft een groot deel van deze boeiende verhalen niets te maken met de moord op wie dan ook. Het verhaal draait echter om de kans die de Duitsers kregen om de geallieerde leiders Churchill, Roosevelt en Stalin te vermoorden toen ze elkaar in november 1943 in Teheran persoonlijk ontmoetten. Dat deze mannen elkaar persoonlijk moesten ontmoeten, zoals uitgelegd in het boek, had veel te maken met hun wederzijds wantrouwen jegens elkaar. De nazi-samenzwering eindigt, in de traditie van de non-fictiegeschiedenis, met de vraag of het nazi-complot om de grote drie te ontvoeren of te vermoorden werkelijk heeft bestaan. In vrijwel het laatste hoofdstuk presenteren de auteurs hun eigen analyse en theorie.
Meltzer en Mensch reconstrueerden op minutieuze wijze de gebeurtenissen, beschrijven de geheime operaties, afluistertechnieken, boodschappen in code en verkeerd begrepen informatie in een omgeving waarin niemand elkaar kon vertrouwen, en geven een inkijkje in de strategieën van de grootste politieke kopstukken van de 20ste eeuw. Ze gaan daarbij niet voorbij aan de twijfels over het bestaan van het complot, maar beargumenteren overtuigend dat het echt was, en geven de nodige historische context terwijl ze een bijna thrillerachtige vaart in het verhaal houden. “The Nazi Conspiracy: The Secret Plot to Kill Roosevelt, Stalin, and Churchill” werd vertaald door Textcase.
De Amerikaanse romanschrijver, non-fictieschrijver, maker van tv-shows en stripauteur Brad Meltzer (1970) studeerde aan de Columbia Law School en werd hij geselecteerd voor de Columbia Law Review. Zijn romans raken de genres politieke thriller, juridische thriller en complotfictie, terwijl hij ook superheldenfictie heeft geschreven voor DC Comics en een reeks korte biografieën van prominente mensen voor jonge lezers.
Josh Mensch is een New York Times-bestsellerauteur en televisieproducent die zich focust op de Amerikaanse geschiedenis en cultuur. Samen met Brad Meltzer schreef hij The First Conspiracy: The Secret Plot to Kill George Washington en The Lincoln Conspiracy. Hij schrijft en regisseert voor History Channel, National Geographic en vele andere televisienetwerken.
Brad Meltzer, Josh Mensch Het nazicomplot Het geheime plan om Roosevelt, Stalin en Churchill te vermoorden tijdens de Tweede Wereldoorlog 432 bladz. geïllustreerd uitg. Meulenhoff ISBN 9789029099097