Franz Liszts project om alle symfonieën van Beethoven te transcriberen kostte hem 25 jaar. In zijn aanpak bleef hij trouw aan de originele partituur met een pianoschriftuur die weelderig rijk en perfect geschikt was voor het instrument en zijn mogelijkheden. Beethovens Vijfde symfonie, een viering van muziek als een onafhankelijke en absolute taal, wordt beschouwd als de perfecte uiting van zijn muziekfilosofie, terwijl de Tweede symfonie reeds naar de toekomst keek, terwijl deze worstelde met de conventies van de toenmalige, symfonische traditie. Ontdek ze hier in de fenomenale versie van Franz Liszt.

Beethoven componeerde zijn beide eerste symfonieën kort na elkaar. Zo voltooide hij zijn eerste symfonie in 1800 en zijn tweede in 1801 en 1802. Gecombineerd met twee symfonieën van Carl Philipp Emanuel Bach, respectievelijk uit 1755/56 en 1775/76, onthullen Beethovens eerste twee bijdragen aan het symfonisch genre, de bruisende creativiteit van een dertigjarige componist die vastbesloten was nog verder te gaan in de vernieuwing van het genre dan een andere, zeer recente referentie, nl. Mozarts ‘Jupiter’.

Hij componeerde zijn 2de symfonie in de jaren 1801-1802 en dirigeerde in 1803 zelf de première, deze keer in het Theater an der Wien. Beethovens 2de symfonie werd grotendeels gecomponeerd tijdens zijn verblijf in Heiligenstadt (foto) in 1802, op het moment dat zijn doofheid steeds duidelijker werd en hij zich begon te realiseren dat het ongeneeslijk was. Tijdens datzelfde concert werden ook het 3de Pianoconcerto en het oratorium Christus op de Olijfberg uitgevoerd. Het was een van de laatste werken uit de beginperiode van Beethoven. Beethoven componeerde zijn 2de symfonie zonder het standaard menuet, in plaats daarvan nam een scherzo de plaats in, waardoor de compositie nog meer ruimte en energie kreeg. De ontwikkeling van de symfonische techniek sinds de 1ste symfonie is door het hele werk heen duidelijk. Hoewel er qua melodie en karakter veel gelijkenis is, is in de tweede de stemvoering ook zelfstandiger in de begeleidende stemmen, zijn de vormen en bewegingen uitgebreider en is de thematische verwerking meer geconcentreerd. Vooral de langzame beweging, die een complete en zorgvuldig uitgevoerde sonatevorm is, was in die tijd ongehoord.

Beethovens “Vijfde” kan beschouwd worden als één van zijn “Oorlogssymfonieën”. Hij noteerde de eerste schetsen in 1800 en voltooide de symfonie in 1807-1808. Het internationaal conflict (de Napoleontische oorlogen), begon grotendeels met de Tweede Coalitieoorlog (mei 1798-maart 1802) tussen revolutionair Frankrijk en een bondgenootschap van Engeland, Oostenrijk en Rusland. Enkele maanden na het uitbreken van de oorlog greep Napoleon Bonaparte de macht, stak de Alpen over, en versloeg de Oostenrijkers in de Slag bij Marengo. De Oostenrijkers werden in 1801 gedwongen een vredesakkoord te sluiten met Napoleon (de Vrede van Lunéville), en de Engelsen eindigden de oorlog met Frankrijk in de Vrede van Amiens in 1802.In de periode waarin Beethoven zijn Vijfde voltooide, werd het politiek schouwtoneel beheerst door o.a. de Slag bij Eylau en de Slag bij Friedland, de Vrede van Tilsit en het Verdrag van Fontainebleau, Napoleon die Spanje binnenviel, en de Spaanse opstand in Madrid tegen het gezag van zijn broer, Jozef Bonaparte.

De bewerkingen voor piano solo van Liszt omvatten transcripties, arrangementen, orkestraties, fantasieën, reminiscences, parafrasen en variaties. In de loop van de 19de eeuw deed Franz Liszt waarschijnlijk meer dan welke andere componist dan ook het genre van de pianotranscriptie. Met hun technische uitdagingen, innovatieve notatie en complexe pianistische en dramatische effecten, hebben zijn transcripties en parafrases, een belangrijke bijdrage geleverd aan de ontwikkeling van pianomuziek. Hij was ook actief in een tijd waarin door enorme ontwikkelingen in de productie en massaproductie van piano’s, het instrument bijna alomtegenwoordig was in elke huiselijke kring, en amateurspelers dol waren op een repertoire waarvan ze thuis konden genieten. Zijn transcripties van bv. Beethovens symfonieën (werken die hij ook zelf uitvoerde), stelden de thuisspeler in staat om door zijn briljante pianotranscripties, vanuit het comfort van het salon, van deze geweldige werken te genieten.

Liszt behandelde zijn eigen werken ook uitgebreid op een vergelijkbare manier. In de meeste gevallen arrangeerde Liszt slechts één of twee stukken van een componist, maar hij dook dieper in de werken van Bach, Beethoven, Berlioz, Donizetti, Mendelssohn, Meyerbeer, Mozart, Rossini, Schubert, Verdi, Wagner en Weber. Het was bv. in zijn transcripties van de liederen van Franz Schubert dat de verfijnde transcriptiekunst van Liszt zijn hoogtepunt bereikte. Hij transcribeerde zo’n 60 van Schuberts liederen voor piano solo en hielp zo de toen nog obscure werken van Schubert, populair te maken. Liszts Schubert-transcripties waren geen simpele ‘arrangementen’ van de originele liederen. Veel van de werken bestaan trouwens uit twee of drie pianobegeleidingen en één melodielijn of een verdubbeling van de melodische lijn, maar zonder parafrasering of vrije fantasieën.

In 1837, lijkt de jonge Franz Liszt de transcripties van de vijfde, zesde en zevende symfonie te hebben voltooid, waarvan de vijfde en zesde werden gepubliceerd door Breitkopf & Härtel en de zevende door Tobias Haslinger. In 1843 arrangeerde hij het derde deel van de Derde symfonie,  dat later in 1850 werd uitgegeven door Pietro Mechetti. Tijdens zijn reizen door Europa in 1840 had hij de getranscribeerde symfonieën mogelijk enige publiciteit kunnen geven door ze tijdens zijn concerten te spelen. Nadat drie symfonieën waren getranscribeerd, legde Liszt het werk nog eens 23 jaar opzij. Pas in 1863 stelden Breitkopf & Härtel Liszt voor om de volledige set te transcriberen voor een toekomstige publicatie.

Voor dit werk hergebruikte Liszt zijn eerdere transcripties door passages te vereenvoudigen, waarbij hij stelde dat “hoe beter je Beethoven leert kennen, hoe meer je vasthoudt aan bepaalde singulariteiten en ontdekt dat zelfs onbeduidende details niet zonder waarde zijn”. Hij noteerde de namen van de orkestinstrumenten die de pianist moest imiteren, en voegde ook pedaalmarkeringen en vingerzettingen toe. De volledige reeks transcripties werd uiteindelijk in 1865 gepubliceerd en opgedragen aan Hans von Bülow. De oorspronkelijke publicatie van de vijfde en zesde symfonie was opgedragen aan de schilder en amateurviolist Jean-Auguste-Dominique Ingres.

Gabriele Baldocci (1980) is een Italiaanse pianist en componist die tot Brit is genaturaliseerd. Baldocci staat wereldwijd bekend vanwege zijn optredens met de legendarische Argentijnse pianiste Martha Argerich. Na gestudeerd te hebben bij Ilio Barontini, Franco Scala, William Grant Naboré en Sergio Perticaroli en gestudeerd te hebben bij of gecoacht te zijn door Alicia De Larrocha, Leon Fleisher en Dmitri Bashkirov bij de International Piano Foundation “Theo and Petra Lieven” in Cadenabbia, begon Baldocci een intense solocarrière met optredens op belangrijke locaties over de hele wereld (Tonhalle in Zürich, Teatro Colón in Buenos Aires, Sala Verdi in Milaan). Zijn grote repertoire reikt van Bach tot hedendaagse muziek en richt zich vooral op componisten uit de Romantiek, zoals F. Chopin (van wie hij de volledige Ballades en Impromptus heeft opgenomen), Franz Liszt en Robert Schumann. In 2012 begon hij met het opnemen en uitvoeren van de volledige Beethoven-symfonieën, getranscribeerd door Liszt voor pianosolo.

Hij is zeer actief als kamermuzikant en heeft opgetreden met Ivry Gitlis, Marco Fornaciari, Mark Drobinsky en andere grote namen uit de internationale muziekscene. Baldocci toerde uitgebreid in duo met Martha Argerich, zijn goede vriendin en mentor, en vormt hij een pianoduo met de Argentijnse pianist Daniel Rivera. Sinds 2010 is hij artistiek directeur en ambassadeur van het Martha Argerich Presents Project (MAPp), een ambitieus project gelanceerd door Argerich om de samenwerking tussen beroemde artiesten en jonge getalenteerde muzikanten aan te moedigen om zo een wereldwijd circuit van uitvoeringen en pedagogie te creëren. Meer recentelijk heeft Gabriele Baldocci zijn carrière als dirigent bevorderd, waarbij hij samenwerkte met belangrijke orkesten in Europa en Amerika, en hij cultiveert zijn interesse voor het produceren en regisseren van korte films en speelfilms. In 2016 speelde hij keyboard in de progressieve rockband The Gift, die het album “Why the Sea Is Salt” uitbracht voor Bad Elephant Music. Baldocci is pianoprofessor aan het Trinity Laban Conservatoire of Music and Dance en hij is directeur van het London Piano Centre en van de Milton Keynes Music Academy.

Liszt-Beethoven Complete Symphonies Vol. 3 Gabriele Baldocci (piano) cd Dynamic CDS7994