Samuel Graydon schreef een schitterende biografie over de beroemdste maar ookj meest controversiële wetenschapper van de 20ste eeuw. Een boek dat zich uitstrekt in tijd en ruimte. Niet te missen!
Bij de chronologie en de gevolgen van de kwantumrevolutie tot aan de eerste atoombom, was naast Max Planck, een hele ploeg onderzoekers betrokken, te beginnen met Marie Curie en haar ontdekking van radioactiviteit, Albert Einstein en het foto-elektrisch effect, tot Niels Bohr en zijn atoommodel, Max Born, Arnold Sommerfeld, Werner Heisenberg, Wolfgang Pauli, Erwin Schrödinger, Paul Dirac, Louis de Broglie, Paul Ehrenfest, Lise Meitner en Otto Hahn. Begin 20ste eeuw, in het gouden tijdperk van de natuurkunde, zette deze groep wetenschappers het bestaand wereldbeeld nl. op zijn kop. Met hun baanbrekende onderzoeken veroorzaakten zij een wetenschappelijke golf die leidde tot een compleet nieuwe kijk op de wereld. Het tijdperk van de relativiteitstheorie en de kwantummechanica was echter ook het tijdperk van oorlogen en revoluties. Zo zorgde de ontdekking van radioactiviteit voor een doorbraak in de wetenschap, maar leidde uiteindelijk ook tot Hiroshima en Nagasaki…Centraal in de nieuwe kwantumtheorie stond het denken over de structuur van atomen, over de aard van elektronen en lichtdeeltjes.
Hoe benader je Einstein, de beroemdste maar ook meest controversiële wetenschapper van de 20ste eeuw op een originele manier? Samuel Graydon pakte zijn onderwerp op een verfrissend andere, oneerbiedige (en voor Einstein zeer geschikte) wijze aan, nl. opgedeeld in 99 deeltjes. Sommige zijn heel kort, andere zijn langer, en ze variëren van een uittreksel uit Einsteins fascinerende, duizend pagina’s tellend FBI-dossier, tot het zoeken naar een stuk gereedschap om een paperclip weer recht te buigen, en van zijn wetenschappelijke theorieën tot zijn buitenhuwelijkse escapades. Hoewel dit boek zich uitstrekt door ruimte en tijd, waarbij momenten uit Einsteins later leven worden afgezet tegen episodes uit zijn jeugd, biedt het een compleet beeld van de historische figuur, natuurkundig genie, superberoemdheid en waardeloze echtgenoot, Albert Einstein.
“Het is gemakkelijk om Einsteins leven in twee helften te verdelen: vóór en na de bevestiging van de algemene relativiteit, dat wil zeggen, voor en na zijn roem. Volgens dit verhaal kreeg hij in zijn jeugd geen erkenning, terwijl hij toch briljant was, en kreeg hij op zijn oude dag wel erkenning maar was toen niet meer briljant. Er zit een kern van waarheid in dat verhaal. Al Einsteins beste werk is tot stand gekomen voor hij beroemd werd, en tijdens een groot deel van zijn vroeg leven was hij een tamelijk obscure figuur. Het kostte hem negen jaar om universitair docent te worden, en zelfs toen was hij niet de eerste keus voor de baan.”
Zijn gezicht was en bleef onmiddellijk herkenbaar. Zijn naam was en bleef een afkorting voor genie. Tegenwoordig is hij zowel een boegbeeld als een man, symbolisch voor dingen die groter zijn dan hijzelf: van de wetenschappelijke vooruitgang, van de menselijke geest, zelfs van deze tijd. Maar wie was Einstein eigenlijk? De Nobelprijs winnende natuurkundige die de relativiteitstheorie, zwarte gaten en E = mc2 ontdekte, dineerde met Charlie Chaplin in Hollywood en de inspiratiebron was voor (het zeer radioactief) element 99. Albert Einstein was ook een voortijdig schoolverlater met een FBI-dossier van 1.400 pagina’s lang…In de inleiding lezen we dat dit boek een mozaïekbiografie is. “Het bestaat uit korte hoofdstukken in uiteenlopende stijlen, die een bepaald moment in of aspect van het leven van Albert Einstein behandelen. Het ene hoofdstuk kan een anekdote zijn, het andere een verhandeling over zijn wetenschappelijk werk, en weer een ander hoofdstuk een citaat uit zijn brieven. Deze losse fragmenten zijn bedoeld om een beeld te scheppen dat op zijn eigen manier even representatief is voor het onderwerp als het portret, dat in een traditionele biografie wordt geschetst.”
In dit boek brengt Samuel Graydon de beroemdste wetenschapper uit de geschiedenis weer tot leven. Van zijn verloren dochter tot de ontsnapping aan de nazi’s, van zijn liefdesbrieven tot onwaarschijnlijke uitvindingen, van het vertellen van grappen om zijn droevige papegaai Bibo op te vrolijken, tot het weigeren van het presidentschap van Israël, via de ontdekkingen en gedachte-experimenten die de wetenschap veranderden. “Time and Space” vertelt in 99 onvergetelijke verhalen van de man die opnieuw definieerde hoe we naar ons universum en onze plaats daarin kijken. “Einstein in Time and Space. A Life in 99 Particles” werd vertaald door Rogier van Kappel. Zeker lezen!
Samuel Graydon is wetenschapsredacteur van de Times Literary Supplement, waarin hij regelmatig schrijft over onder andere kwantummechanica, literatuur, muziek en komedie. Hij studeerde Engels in Oxford en woont in Londen.
Samuel Graydon, Einstein in tijd en ruimte, een leven in 99 deeltjes 332 bladz. geïllustreerd uitg. atlas contact ISBN 9789045045481