Beatrijs Vanacker & Lieke van Deinsen, “Portraits and Poses, Female Intellectual Authority, Agency and Authorship in Early Modern Europe”, alweer een heel bijzondere uitgave van Leuven University Press.

Dit boek biedt een interdisciplinaire en interculturele kijk op autoriteitsconstructie onder vroegmoderne vrouwelijke intellectuelen. “Portraits and Poses” hanteert een historische benadering om nieuw licht te werpen op dit actueel onderwerp. Het behandelt verschillende manieren en strategieën waarmee geleerde vrouwen (o.a. auteurs, wetenschappers, juristen, verloskundigen en schilders) probeerden hun gezag te legitimeren aan het begin van de moderne wetenschap in het vroegmodern en verlicht Europa (1600-1800).

De complexe relatie tussen gender en de representatie van intellectueel gezag heeft diepe wortels in de Europese geschiedenis. Dit boek onderzoekt in 3 delen (“Individual and Collective Portraits of Female Intellectual Authority”, “Types and Models of Female Intellectual Authority”, en “The Diachronic Dynamics of Female Intellectual Authority”), de transnationale dimensies van intellectuele netwerken in onder meer Frankrijk, Italië, Groot-Brittannië, de Duitse staten en de Lage Landen. Op basis van een breed scala aan casestudies uit verschillende professionaliseringsgebieden, onderzoekt het zowel individuele als collectieve constructies van vrouwelijk intellectueel gezag door woord en beeld. Door de innovatieve combinatie van een interdisciplinaire en transnationale benadering draagt dit boek bij aan de groeiende literatuur over vrouwen en intellectuele autoriteit in de vroegmoderne tijd en schetst het de contouren voor toekomstig onderzoek.

U ontmoet en ontdekt o.a. een anatomische wasmodelleur, docente anatomisch ontwerp aan de Universiteit van Bologna, een keurvorstin en regentes van Saksen, die actief was als mecenas, componiste, operazangeres en schilderes, een Franse schrijfster, bekend om haar romans en theorieën over de opvoeding van kinderen, een gedichtenbundel met de eerste, originele poëzie, in 1611, gepubliceerd door een vrouw in Engeland, 2 heel bijzondere, vrouwelijke, Engelse intellectuelen, het literair salon in Münster van de dochter van een Pruisische veldmaarschalk, een intellectuele, Brusselse societyfiguur, die men la Muse belgique noemde, en een Duitse sopraan, die in Parijs, de rivale was van een Portugese sopraan.In Deel I, “Individuele en collectieve portretten van vrouwelijke intellectuele autoriteit”, hebben de diverse auteurs het in 5 hoofdstukken, o.a. over Anna Morandi Manzolini, kunstenares en anatoom van de Verlichting in Bologna, de correspondentie van Maria Antonia van Saksen (foto) met Frederik de Grote, 1763-1779, 18de-eeuwse, vrouwelijke auteurs in Frankrijk en Italië, en de visuele en tekstuele portretten van Mme de Genlis (foto).

In Deel II, “Soorten en modellen van vrouwelijke intellectuele autoriteit”, gaat het vervolgens o.a. over publicaties in het vroegmodern Europa, religieuze literatuur in de volkstaal door vroegmoderne Nederlandse vrouwelijke schrijvers, afbeeldingen en ficties van kenners en Femmes Savantes in het 18de-eeuwse Parijs, portretten van vrouwelijke mentoren in de bundel, “Salve Deus Rex Judaeorum” van Emilia Lanier (1611), en Elizabeth Carter en Catherine Macaulay in de gedaante van de Romeinse Matrona.

Deel III “De diachrone dynamiek van vrouwelijke intellectuele autoriteit” is gewijd aan portretten van Mary, Queen of Scots, als intellectueel in de 17de -eeuw, vrouwelijke juristen in de 18de-eeuwse jurisprudentie, ‘Diotime’ en ‘La Muse Belgique’: de intellectuele mobiliteit en uiteenlopende erfenissen van Amalia Gallitzin en Marie-Caroline Murray, en de ‘Duitse Prima Donna’, Gertrud Elisabeth Mara, geb. Schmeling (foto). Niet te missen!

De teksten zijn van de hand van Laura Beck Varela (Universidad Autónoma de Madrid), Feike Dietz (Utrecht University), Armel Dubois-Nayt (University of Versailles-Saint-Quentin/Paris-Saclay), Nina Geerdink (Utrecht University), Aurélie Griffin (Université Sorbonne Nouvelle), Seren Nolan (Durham University), Caroline Paganussi (Museo e Real Bosco di Capodimonte Naples), Marie-Emmanuelle Plagnol-Diéval (Univesity Paris-Est Créteil), Kelsey Rubin-Detlev (University of Southern California), Belinda Scerri (University of Melbourne), Catriona Seth (University of Oxford), Lien Verpoest (KU Leuven), Vera Viehöver (Université de Liège), Rotraud von Kulessa (Universität Augsburg) en Valerie Worth-Stylianou (University of Oxford).

Beatrijs Vanacker is assistent-professor Franse literatuur en vertaalgeschiedenis bij de vakgroep Literatuurwetenschap van de KU Leuven en Lieke van Deinsen is universitair docent Nederlandse letterkunde bij de vakgroep Literatuurwetenschap van de KU Leuven.

Portraits and Poses, Female Intellectual Authority, Agency and Authorship in Early Modern Europe 384 bladz. geïllustreerd Engels Leuven University Press ISBN ISBN 9789462703308