Nobele Piano Concertos, Nocturnes & Sonatas van John Field, door Benjamin Frith, op het label Naxos.     

De Ier John Field (1782-1837), de zoon van een violist uit Dublin, verwierf een internationale reputatie als één van de beste pianisten van zijn tijd. Pianist Benjamin Frith en de Northern Sinfonia o.l.v. David Haslma, namen zijn achttien Nocturnes en vier Sonaten voor piano solo, plus zijn zeven Concerti op. 

De delicatesse en nuance in zijn pianospel werd tussen 1812 en 1834, uitgedrukt in zijn verfijnde, innovatieve en poëtisch lyrische ‘Nocturnes.’ Deze ‘nachtelijke’ stukken werden voornamelijk gekenmerkt door een dominante, sierlijk vloeiende melodie, met de meeste van de harmonische activiteit in de linkerhand. Liszt sprak over vage eolische harmonieën, half-gevormde zuchten, zwevend door de lucht, zacht klagend en opgelost in heerlijke melancholie. “Niemand bezat deze eigenaardige stijl”, schreef Liszt, “Field speelde alsof men hem zijn muziek hoorde dromen in de momenten dat hij zich geheel overgaf aan zijn inspiratie.” Field hanteerde een aristocratische, nobele stijl met rijke schakeringen van verfijnde klanken. Bij Field, de uitvinder van de Nocturne, ervaren we de geboorte van het intiem, romantisch pianospel.

Fields Sonates waren meer klassiek van aard, maar hun gevoel voor dramatisch verhaal vertoonden pianistische en compositorische eigenschappen die vervolgens ontwikkeld werden in zijn tussen 1799 en 1822 gecomponeerde, fijne pianoconcerti, bewonderd door Liszt, Chopin en Schumann.

Vanaf 1793 kreeg Field in Londen, negen jaar lang, les van Muzio Clementi en vioolles van Johann Peter Salomon. In 1802 nam Clementi de toen 20-jarige Field mee op een Europese tournee naar Parijs, Wenen en Sint-Petersburg, waar Clementi hem bij zijn nieuwe Russische broodheer, generaal Marklovski, introduceerde. Field kwam terecht  in de hogere, Russische kringen, waardoor hij in verschillende Russische steden, veel concerten kon spelen in de landhuizen en paleizen van Russische aristocraten. Daarnaast gaf hij net zoals Chopin later in Parijs, steeds meer les aan leerlingen van rijke komaf. In 1810 trouwde hij met één van hen, Adelaide Percheron, en ging met haar in Moskou wonen. Een zoon, Adrien werd geboren. Vanaf 1812 keerde hij terug naar Sint Petersburg en in de jaren die volgden was zijn roem als componist en leraar van o.a. Michail Glinka, op het hoogtepunt. In 1819 werd zijn zoon Leon (Leonov) geboren uit een buitenechtelijke relatie met ene Mlle Charpentier. Kort daarna kwam het tot een scheiding met zijn vrouw.

Twee jaar later verhuisde Field weer naar Moskou maar vanaf die tijd ging het bergaf met hem. Drankzucht en darmkanker ondermijnden zijn gestel. Tussen 1831 en 1833 speelde hij nog in Engeland en in diverse steden in België, Frankrijk, Zwitserland en in Milaan, maar in het voorjaar 1834 arriveerde hij doodziek in Napels. Field was niet meer in staat om nog te spelen en onderging diverse operaties gedurende de zeven maanden, die hij in ziekenhuizen doorbracht. Zijn oude Russische vrienden, de Rakhmanovs, redden hem uiteindelijk uit deze situatie. In 1835 keerde hij met hen terug naar Moskou, maar twee jaar later overleed de 55-jarige John Field in Moskou aan de gevolgen van zijn voortslepende ziekte. Hij werd begraven op het Wwedenskoje kerkhof in Moskou.

De Engelse pianist Benjamin Frith °1957), docent aan het Royal Northern College of Music in Manchester, levert hier, briljant ondersteund door de Northern Sinfonia o.l.v. David Haslam, een fantastische prestatie door deze onbekende maar bijzonder mooie concerti en sonaten nieuw leven in te blazen. Het Allegro moderato uit Fields Pianoconcerto nr. 2 in As, werd gearrangeerd door Hans Priegnitz (1913-1984) als “Irisch Concerto”. Frith nam deze beweging op met het Royal Scottish National Orchestra o.l.v. Andrew Mogrelia, moeiteloos vloeiend, fris en bijwijlen charmant humoristisch.

Zijn intieme, goed gehumeurde, poëtische lezing, nobele en muzikale expressie, werd daarenboven vakkundig opgenomen. Ontdek bv. de Air ecossais “Within a Mile of Edinburgh Town” (Adagio non troppo) van het 1ste Pianoconcerto of het Adagio uit het Pianoconcerto nr. 5 in C, ‘L’incendie par l’orage’. De opnamen gebeurden in Music Room, Champs Hill, in West Sussex, het Jubilee Theatre, St. Nicholas Hospital, in Newcastle, en de St Martin’s Church, East Woodhay, Hampshire, in Engeland. Niet te missen!

Field Piano Concertos Nocturnes & Sonatas Benjamin Frith David Haslam Northern Sinfonia 6 cd Naxos  8506033