Hendrik Vos, “Dit is Europa, de geschiedenis van een unie”, een monumentale uitgave van Borgerhoff & Lamberigts.

Na eeuwenlange verdeeldheid sloegen zes landen in 1951, in Europa, de handen in elkaar. Grenzen vervaagden en slagbomen verdwenen. Het continent werd verenigd door instellingen op te richten en verdragen te sluiten. Maar bovenal was het een verhaal van mensen.Premiers, presidenten, kanseliers en commissarissen bepaalden de richting, elk op hun tijd. Ze werden bondgenoten of rivalen. Soms konden ze elkaar niet uitstaan, soms werden het zielsverwanten. Ze schreven geschiedenis in duffe vergaderzalen, maar net zo goed in prachtige paleizen of in de kelders en krochten van kloosters en kastelen. Ze ontmoetten elkaar in achterafhotelletjes, in de bergen of op de boot.Dit boek, onderverdeeld in 30 hoofdstukken, is een reis over het continent in het spoor van de hoofdrolspelers en de toevallige passanten die ongepland mee op het toneel belandden. Het vertelt feiten en anekdotes over o.a. hoe de Europese grondwet in een braadkip belandde, wat een opblaaspop met de vrije markt te maken heeft, hoe koeien in de vergaderzaal op de vierde verdieping verzeilden, en wat de euro te maken heeft met de Steenbakkersstraat in Oostende. Het is het verhaal van ministers die cello speelden, porto met cola dronken, toppolitici die in pyjama door kloostergangen drentelden, of op gebreide pantoffels door de gangen rondslopen.Het traject van de Europese eenmaking volgde geen vast patroon. Het was een grillige lijn vol onverwachte kronkels. Er was nooit een draaiboek of een breed gedragen plan, en toch ontstond, stap voor stap, de Europese Unie. Met dit boek schreef Hendrik Vos de geschiedenis van Europa die u zeker wil lezen. Over een Verenigd Europa werd eeuwen geleden al gedroomd. Keizers, veldheren, pausen, maarschalken, vorsten en dictators hebben dikwijls geprobeerd om het continent onder hun controle te krijgen. Oorlogen, veldslagen, annexaties, huwelijken en veroveringen stonden in dienst van het ideaal. In de 20ste eeuw rijpte het plan om het continent te verenigen op een minder spectaculaire, maar misschien wel meer doeltreffende manier, namelijk door instellingen op te richten.In West-Europa vormden zich vanaf 1952 de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS), de Europese Economische Gemeenschap (EEG), en de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie (EURATOM) (1957). Ondertekenaars van het Verdrag van Parijs, of het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal, waren Frankrijk, de Bondsrepubliek Duitsland, Italië, België, Nederland en het Groothertogdom Luxemburg. De in 1958, opgerichte EEG heet sinds 1993, de Europese Unie (EU) en heeft sindsdien een behoorlijke uitbreiding doorgemaakt, met name in het oosten van Europa. Naast agentschappen, de Europese Investeringsbank, het Comité van de Regio’s, het Europees Economisch en Sociaal Comité en de Europese Ombudsman, kent de Europese Unie van 27 Europese landen, 7 instellingen, nl. het Europees Parlement, de Europese Raad of Europese top, de Raad van de Europese Unie (ook wel Raad van Ministers of kortweg Raad genoemd), de Europese Commissie, het Hof van Justitie van de Europese Unie, de Europese Centrale Bank en de Europese Rekenkamer. In het boek wordt o.a. duidelijk het verschil uitgelegd tussen de Europese Unie, de Raad van Europa, de Europese Raad en de Raad of Raad van Ministers.“De Europese Raad”, zo lezen we, “is de club van premiers en presidenten van de 27 lidstaten van de Unie. In de Raad zetelen gewone ministers. Als er wetten gemaakt worden over landbouw, komen de landbouwministers in de Raad bijeen. Als het om milieuwetten gaat, zijn het milieuministers. Bij discussies over buitenlandse politiek vergaderen de ministers van Buitenlandse Zaken in de Raad. De Raad wordt ook de Raad van Ministers genoemd. De vergaderingen vinden plaats in Brussel of Luxemburg. De Raad van Europa, daarentegen, is helemaal wat anders. Het is een organisatie die ouder is dan de Europese Unie en 47 lidstaten telt, waaronder Andorra, Georgië, Rusland en Turkije. De hoofdzetel van de Raad van Europa ligt in Straatsburg, vlak bij het park met de ooievaars. Om de verwarring nog wat groter te maken, organiseert het Parlement van de Europese Unie, dat ook simpelweg het Europees Parlement wordt genoemd, zijn zittingen in Straatsburg.”Eerst leest u over het pionierswerk rond de vereniging van Europa en de geboorte van de Europese integratie, Robert Schumann, de verdragen van Rome en het Europa van de vaderlanden. Daarna heeft Hendrik Vos het over de Frans-Duitse verzoening en de eerste uitbreiding van de gemeenschap, de crisissen van de jaren zeventig en de uitbreiding naar het zuiden, de Britse centenkwestie en de Frans-Duitse handdruk. Dit wordt gevolgd door Jacques Delors als Commissievoorzitter en de Europese identiteit, een meerjarenbegroting voor Europa en de eenheidsmunt, het verdrag van Maastricht, een grondwet voor de unie, het verdrag van Lissabon en de eurocrisis. De lijst met de geraadpleegde werken, de tijdlijn, de Europese lidstaten en het register vervolledigen dit monumentaal werk. Zeker lezen!Hendrik Vos (°1972) is als hoogleraar verbonden aan de Vakgroep Politieke Wetenschappen van de Universiteit Gent. Hendrik Vos doceert in de bachelor Politieke Wetenschappen (Europese Politieke Integratie, het Beleid van de Europese Unie) en in de masteropleidingen Politieke Wetenschappen en EU Studies (Besluitvorming in de Europese Unie, Werkcollege Besluitvorming in de Europese Unie, Actuele Vraagstukken van de Europese Politiek). Hij leidde een 30-tal onderzoeksprojecten en was promotor van vijftien met succes afgelegde doctoraten. Hij publiceerde onder meer over actuele thema’s in de Europese politiek en over besluitvormingsprocessen. In het Nederlands publiceerde Hendrik Vos bij ACCO onder meer de handboeken “Besluitvorming in de Europese Unie – een survival kit” en “De impact van de Europese Unie – beleidsterreinen, strijdpunten en uitdagingen.” Voor een breder publiek schreef hij samen met VRT-journalist Rob Heirbaut het boek “Hoe Europa ons leven beïnvloedt”. De auteurs werden omwille van dit boek in 2008 bekroond met de Wablieftprijs voor Klare Taal, die jaarlijks wordt uitgereikt aan mensen die erin slagen om ingewikkelde onderwerpen op een bevattelijke manier uit te leggen. Hendrik Vos schrijft ook vaak stukjes over de Europese Unie in de krant en becommentarieert geregeld actuele gebeurtenissen in de Europese politiek.Hendrik Vos Dit is Europa, de geschiedenis van een unie 630 bladz. uitg. Borgerhoff & Lamberigts EAN 9789463936002