Lees in dit fascinerend boek het verhaal van de grootste natuurkundigen in de tijd van wereldoorlogen en revoluties, een fascinerende reis door het gouden tijdperk van de natuurkunde, waarin revolutionaire ontdekkingen, politieke rampen en het persoonlijke lot van baanbrekende wetenschappers onlosmakelijk met elkaar verweven zijn.
In zijn boek, “Das Zeitalter der Unschärfe”/”Het tijdperk van onzekerheid”, hier vertaald door Conny Sykora, volgde Tobias Hürter de chronologie en de gevolgen van de kwantumrevolutie tot aan de eerste atoombom. Naast Max Planck was een hele ploeg onderzoekers bij deze revolutie betrokken, te beginnen met Marie Curie en haar ontdekking van radioactiviteit, Albert Einstein en het foto-elektrisch effect, tot Niels Bohr en zijn atoommodel, Max Born, Arnold Sommerfeld, Werner Heisenberg (foto), Wolfgang Pauli, Erwin Schrödinger, Paul Dirac, Louis de Broglie, Paul Ehrenfest, Lise Meitner, Otto Hahn. Het zijn hun verhalen die Hürter tot leven brengt in zijn boek.
Begin 20ste eeuw, in het gouden tijdperk van de natuurkunde, zette deze groep wetenschappers het bestaand wereldbeeld nl. op zijn kop. Met hun baanbrekende onderzoeken veroorzaakten zij een wetenschappelijke golf die leidde tot een compleet nieuwe kijk op de wereld. Het tijdperk van de relativiteitstheorie en de kwantummechanica was echter ook het tijdperk van oorlogen en revoluties. Zo zorgde de ontdekking van radioactiviteit voor een doorbraak in de wetenschap, maar leidde uiteindelijk ook tot Hiroshima en Nagasaki.
Centraal in de nieuwe kwantumtheorie stond het denken over de structuur van atomen, over de aard van elektronen en lichtdeeltjes. Maar, waar andere boeken zich meestal richten op de presentatie van fenomenen in de kwantumwereld, richtte Hürter zich op de onderzoekers zelf. Hij deelt met ons hun eigenaardigheden, hun carrières, hun liefdesaffaires, hun overtuigingen, bijeenkomsten, vriendschappen en ruzies. De auteur heeft oog voor bijzondere details en zijn boek is doorspekt met anekdotes uit het leven van de hoofdpersonen. Ze verschijnen niet alleen als genieën en ontwikkelaars van fysieke formules, maar worden ook tastbaar als persoonlijkheden.
Marie Curie (foto), Planck, Bohr, Heisenberg, Schrödinger en Einstein hebben niet alleen een revolutie teweeggebracht in de natuurkunde, ze hebben ook onze wereld opnieuw uitgevonden. Het waren intellectuele avonturiers, die diepe vriendschappen en bittere vijandschappen deelden. De vaak kruisende levenspaden van deze denkhelden bieden een rijke schat aan geweldige verhalen. Hürter verweeft deze verhalen vakkundig met de loop van de geschiedenis. De Eerste Wereldoorlog, honger, pandemie, antisemitisme, inflatie, nationaalsocialisme, vlucht en verdrijving.
De onderzoekers worstelden met hun nieuwe bevindingen in lange gesprekken, op conferenties en in brieven. Tobias Hürter bevrijdde de kwantumtheorie van de formules en maakte er een tastbaar verhaal van. Hij beschrijft dit tijdperk en de spectaculaire biografieën van de grote genieën van de wetenschap op een spannende manier en laat zien hoe onlosmakelijk verbonden wetenschap en wereldgebeurtenissen zijn. Zelden heeft een boek de opkomst van dit fundamenteel nieuwe wereldbeeld op zo’n levendige en historisch strikte manier getraceerd. De betrokkenen verschijnen levendig voor de ogen van de lezer. Een niet evident maar toch toegankelijk boek over de kwantumtheorie en de wetenschappelijke revolutie in de eerste helft van de 20ste eeuw. Zeker lezen!
Tobias Hürter (°1972) studeerde wiskunde en filosofie en behaalde zijn PhD in wiskunde. Hij schrijft voor verschillende tijdschriften en kranten over natuurkunde, technologie en filosofie en heeft al verscheidene boeken op zijn naam staan. Hij was hoofdredacteur en medeoprichter van het filosofiemagazine Hohe Luft en werkt als redacteur bij Die Zeit Wissen.
Tobias Hürter Het tijdperk van onzekerheid De gouden en de donkere jaren van de fysica 1895-1945 352 bladz. uitg. Spectrum ISBN 978 90 0038064 0