Na het overlijden van Mao Zedong in 1976 raakte het land op economisch gebied in een stroomversnelling en begon de Volksrepubliek aan een ongekende opmars. Maar wat weten we eigenlijk echt over deze nieuwe grootmacht? Hoewel de economische groei onbetwistbaar is, blijkt veel informatie over de Chinese markt nog altijd onbetrouwbaar, incompleet of verdraaid. China-expert Frank Dikötter beschreef in zijn boek de ware identiteit van wereldmacht China.
Dikötter schreef op basis van nieuw archiefmateriaal, drie boeken over de impact van het door communisten geleid China op het leven van gewone mensen. Het eerste deel, “Mao’s Great Famine”, won in 2011 de Samuel Johnson Prize (nu de Baillie Gifford Prize genoemd), de meest prestigieuze boekprijs van Groot-Brittannië voor non-fictie. Het vervolg, “The Tragedy of Liberation: A History of the Chinese Revolution, 1945-1957”, werd in 2014 genomineerd voor de Orwell Prize. “The Cultural Revolution: A People’s History, 1962-1976” werd in 2017 genomineerd voor de PEN International Hessell-Tiltman Prize.
Voor zijn nieuw boek dook historicus Frank Dikötter in de geschiedenis van het land na de dood van Mao en schetste hij een verrassend nieuw beeld van China en zijn communistische partij. Waar China’s opkomst jarenlang grenzeloos werd geacht, onthulde Dikötter de scheurtjes in het economisch systeem en de wankele balanceeract van het autoritair bewind. Door tientallen jaren directe ervaring met de Volksrepubliek gecombineerd met buitengewone toegang tot honderden tot nu toe onzichtbare documenten in archieven van de communistische partij, biedt de auteur een meeslepend verslag van China’s opkomst na de ramp van de Culturele Revolutie. Hij neemt u mee in de ongekende economische transformatie van vier decennia van het land, van plattelandsdorpen tot industriële metropolen en elite partijconclaven tot de op één na grootste economie ter wereld.
Dikötter betwist veel van wat we denken te weten over hoe dit is gebeurd. Hij verwerpt het beeld van een samenleving die onwankelbaar naar groei marcheert, in de pas op het ritme van de partijtrom, hij vertelt in plaats daarvan een fascinerend verhaal van tegenstrijdigheden, illusies, en paleisintriges, rampen die ternauwernood werden afgewend, schaduwbankieren, zuiveringen tegen corruptie en extreme staatsrijkdom die naast alledaagse armoede bestonden.
Hij onderzocht China’s navigatie van de financiële crash van 2008, zijn toenemende vijandigheid tegenover vermeende westerse inmenging en zijn ontwikkeling tot een diepgewortelde dictatuur met een uitgestrekt veiligheidsapparaat en het meest geavanceerde bewakingssysteem ter wereld. Zoals dit magistrale boek duidelijk maakt, was het doel van de communistische partij nooit om zich bij de democratische wereld aan te sluiten, maar om zich ertegen te verzetten, en haar uiteindelijk te verslaan.
Een uiterst helder en meeslepend geschreven, meesterlijke studie, wellicht het beste boek over de moderne geschiedenis van China van de laatste jaren. Niet te missen! “China After Mao, The Rise of a Superpower”, het vervolg op “The Age of Openness: China Before Mao”’ (2006) werd vertaald door Margreet de Boer en Martine Both.
De Nederlandse historicus en hoogleraar Frank Dikötter (°1961) specialiseerde zich in de moderne geschiedenis van China en werd bekend door zijn boek ” Mao’s Great Famine: The History of China’s Most Devastating Catastrophe, 1958-1962″ (2010), waarvoor hij in 2011 de Samuel Johnson Prize won. Dikötter is professor aan de Universiteit van Hongkong, waar hij onder andere les geeft over het leven van Mao Zedong en de grote hongersnood ten gevolge van de Grote Sprong Voorwaarts. Eerder was hij professor op het gebied van moderne geschiedenis van China aan de Universiteit van Londen. In 2017 ontving hij een eredoctoraat van de Universiteit Leiden. Zijn 3 boeken “Mao’s Great Famine”, “The Tragedy of Liberation” en “The Cultural Revolution” werden in 2019 gebundeld tot “The People”s Trilogy”.
Frank Dikötter China na Mao De opkomst van een supermacht 464 bladz. geïllustreerd uitg. Spectrum ISBN 978900037688964 bladz. uitg. Spectrum ISBN 9789000376889