Toen Japan in 1931 Mantsjoerije binnenviel, groeide de angst voor luchtaanvallen op Peking. Men vreesde voor het lot van de kunstschatten in de Verboden Stad: kostbaar porselein, zijdeschilderingen van onschatbare waarde, unieke kalligrafieën en bibliotheken, plus tien reusachtige stenen met inscripties die worden beschouwd als de oerteksten van China. Ma Heng, de bescheiden museumdirecteur, kreeg opdracht alles te laten inpakken en mee te nemen het binnenland in. Dit is het aangrijpend waargebeurd verhaal van de onverschrokken curatoren die China’s mooiste kunst van de verwoestingen hebben gered van de Chinees-Japanse oorlog en de Tweede Wereldoorlog.
Het werd het begin van een ongelooflijke reis, die bijna zestien jaar zou duren. Al die tijd waren Heng en zijn curatoren onderweg, met bijna twintigduizend houten kratten vol kostbaarheden. Ze reisden per trein en stoomboot, in vrachtwagens, met vlotten en soms te voet, over rivieren van wild water, over bergketens en door brandende steden, hun lading op de ruggen van talloze dragers. Zo drongen ze steeds dieper het land in. De schatten kwamen terecht in grotten, tempels en schuren, waar de curatoren ze zo goed mogelijk probeerden uit handen te houden van de oprukkende Japanse troepen, en te beschermen tegen termieten, vocht, hitte en kou. Dit is het opwindend verhaal van een kleine groep mannen en vrouwen die, toen ze werden geconfronteerd met de oorlogsaanval op de beschaving, ervoor kozen om weerstand te bieden. Een gecompliceerde periode in de bewogen geschiedenis van China. Na de Japanse capitulatie laaide de Chinese Burgeroorlog op, met uiteindelijk een verdeeld land als gevolg. Dat zou ook het lot bepalen van de collectie zelf: een deel kwam terecht in Beijing, een ander in Taipei.
Lente 1933. De stille binnenplaatsen en paleizen van de Verboden Stad van Peking zijn gespannen van angst en verwachting. Japanse vliegtuigen, troepen en tanks zijn slechts enkele uren verwijderd. Er komt een totale oorlog tussen China en Japan, en de curatoren van de Verboden Stad worden geconfronteerd met een onmogelijke vraag: hoe gaan ze de enorme keizerlijke kunstcollecties die onder hun hoede zijn, beschermen? 
De prachtige collecties bevatten immers een miljoen kunstwerken, objecten die de diepste en oudste herinneringen van China dragen. Daaronder zijn onvervangbare artefacten: prachtige schilderijen op zijde, zeldzaam Ming-porselein en de buitengewone “Stenen trommels” van Qin Shi Gu (foto), voorzien van 2500 jaar oude inscripties van cruciaal cultureel belang.
Dankzij uitgebreid onderzoek en vele gesprekken met getuigen wist Adam Brookes de unieke en ongelooflijke reis van Ma Heng (foto) te reconstrueren, een tocht die ons veel leert over het huidige China. “Breekbare lading” is een weergaloos thrillerachtig verhaal dat boeit van begin tot eind. Een aanrader. “Fragile Carges. China’s Wartime Race to Save the Trasures of the Forbidden City” werd vertaald door Fred Hendriks.
Na zijn verhuis naar het Verenigd Koninkrijk, studeerde de in Canada geboren Brits-Amerikaanse romanschrijver en journalist Adam Brookes, Chinees aan de School of Oriental and African Studies aan de University of London. Brookes werkte als journalist voor de BBC in Indonesië en daarna werkte hij als Jakarta Correspondent en als BBC- correspondent in Peking, voor hij naar het kantoor in Washington DC verhuisde. Hij rapporteerde ook vanuit veel andere landen, waaronder Irak, Afghanistan, Mongolië en Noord-Korea. Hij is de auteur van meerdere spionagethrillers, waaronder “Night Heron” (2014), gebaseerd op zijn leven in de journalistiek en jaren in China, met de fictieve journalist Philip Mangan. Het boek ontving positieve overzichten van verkooppunten met inbegrip van NPR, The Washington Post, en The Canberra Times. Zijn vervolgromans/thrillers omvatten “Spy Games” (2015) en “The Spy’s Daughter” (2017), die samen met ‘Night Heron’ de Philip Mangan-boekentrilogie vormen. “The Spy’s Daughter” kreeg erkenning van The Telegraph als een van de 50 beste boeken van 2017. Als journalist op het gebied van spionage en buitenlandse betrekkingen is hij een veelgevraagd commentator en panellid over militaire en internationale aangelegenheden.
Adam Brookes Breekbare lading Het spectaculaire verhaal van een historische reis door China om kunstschatten van de Verboden Stad te redden 408 bladz. uitg. Balans ISBN 9789463821773