Wie waren ook alweer de goden en godinnen van het oude Griekenland en Rome? Wat betekenden ze voor de mensen die hen aanbaden? Hoewel hun tijd van aanbidding allang voorbij is, hebben de Griekse en Romeinse goden millennia lang kunstenaars gefascineerd en geïnspireerd. Auteurs, beeldhouwers en schilders van alle tijden hebben de goden beschreven en verbeeld. Zo kunnen we nog steeds zien en lezen dat de Helleense en Romeinse goden onsterfelijk en krachtig zijn, maar ook ijdel, wraakzuchtig en kwetsbaar.

Als symbolen van de dood, vruchtbaarheid, liefde en oorlog zijn de goden ook onze sleutel om te begrijpen hoe de Grieken en Romeinen hun wereld zagen. In de oudheid was er geen duidelijk onderscheid tussen de mensen en hun goden. Goddelijke wezens en stervelingen konden verliefd op elkaar worden en samen kinderen krijgen, die normale mensen, helden of (half)goden konden worden en net zoals Romeinse keizers vergoddelijkt konden worden.

Philip Matyszak presenteert dit pantheon in al zijn complexiteit en leidt ons van de berg Olympus naar de diepten van Hades. Elk hoofdstuk richt zich op een individuele god of godin zoals de Grieken en Romeinen die hebben overgeleverd en verkent de oorsprong en de verbeelding van de legendes. De hoofdstukken zijn voorzien van meer dan honderdzeventig afbeeldingen in kleur die ons laten zien hoe de mensheid de goden tot leven hebben gebracht.

De goden hebben de hemel en de aarde niet geschapen – in feite vertoont de oude theorie dat de kosmos spontaan ontstaan is uit de oerchaos opmerkelijke overeenkomsten met het moderne wetenschappelijke denken. Het is zelfs zo dat de klassieke goden een schepping zijn van de aarde – heel letterlijk, want de aarde is de fysieke manifestatie van de godin Gaia, de moeder van alles.

En als we het toch over godinnen hebben, kunnen we opmerken dat de goden van Griekenland en Rome mannelijk en vrouwelijk waren, en verre van aseksueel: over het algemeen hadden ze een opmerkelijk gevarieerd seksleven, waar ze enthousiast van genoten – met uitzondering van de maagdelijke godinnen Artemis, Athena en Hecate. Deze seksuele escapades brengen ons bij een ander belangrijk punt: terwijl het abrahamitische concept van God afkeurend staat tegenover morele verdorvenheid, waren de oude goden niet in de positie om datzelfde te doen. Hun leven zat vol wraakzucht, leugenachtigheid, overspel en vuile trucs. Het afdwingen van moreel juist gedrag behoorde niet tot het takenpakket van de gemiddelde god. De goden vereisten geen strikte deugdzaamheid als voorwaarde voor hun aanbidding en het zou zelfs nogal hypocriet zijn geweest als ze dat wel hadden gedaan. “The Gods & Godesses of Greece & Rome” werd vertaald door Ed van Eeden.

Philip Matyszak is een bekende historicus en schrijver. Hij promoveerde in Oxford en doceert oude geschiedenis aan University of Cambridge. Matyszak schreef meer dan twintig boeken, voornamelijk op het gebied van de oudheid. Bij Uitgeverij Omniboek verschenen van hem “Vergeten volkeren” en “Vijanden van Rome”.

Philip Matyszak Goden en godinnen van Hellas en Rome Van de Olympus naar de onderwereld 254 bladz. geïllustreerd uitg. Omniboek