Nog t.e.m. 26 maart presenteert het Drents Museum in Assen, “Sterven in schoonheid – De wereld van Pompeï en Herculaneum”, een grootse archeologie tentoonstelling met meer dan honderd kunstschatten, over de twee Romeinse steden, die bedolven werden door een uitbarsting van de Vesuvius.

In het jaar 79 n. Chr., ten tijde van keizer Titus, werden bij een vulkaanuitbarsting, de steden Pompeï en Herculaneum onder een dikke laag as bedolven. Bij de uitbarsting werd Herculaneum weliswaar niet getroffen door een regen van as en puimsteen, zoals Pompeï, dat trouwens al eens in 62 n. Chr. door een aardbeving was getroffen, maar door een pyroclastische stroom, en bedekt door een dikke laag modder en lava. De meeste inwoners wisten op tijd te ontkomen, want in de stad werden bijna geen lichamen aangetroffen. Alleen bij de zgn. boothuizen, die aan de kust stonden en die in 1982 werden ontdekt, zijn ruim 300 skeletten gevonden van mensen, die kennelijk niet op tijd wisten te ontkomen. De laag lava die de stad bedekte was tot 20 m. dik en zorgde er zelfs voor dat de kustlijn verderop kwam te liggen.

Deze fatale natuurramp heeft de steden aan de Vesuvius weliswaar danig geconserveerd, dat ze als de best bewaarde steden uit de Romeinse tijd, een unieke kijk bieden op het dagelijks leven van de Romeinen. De Pompeïtentoonstelling in het Drents Museum gaat vooral over de mensen die in Pompeï en Herculaneum woonden en werkten. Wie waren zij en hoe leefden ze voor de vulkaan uitbarstte? Hun verhaal wordt in het boek en in de tentoonstelling verteld aan de hand van bijzondere objecten uit Italiaanse collecties, die daarenboven nooit eerder in Nederland tentoongesteld zijn.

In de tentoonstelling staan het rijk leven vóór de allesverwoestende uitbarsting en de kunst en schoonheid waarmee de inwoners zich omringden, centraal. Bezoekers staan er oog in oog met deze schoonheid en kunst. Sinds de 18^de eeuw leggen archeologen grote delen bloot. Er zijn meer dan honderd archeologische kunstschatten uit het Museo Archeologico Nazionale in Napels en het Parco Archeologico Ercolano in Herculaneum te zien, waaronder de bekende veelkleurige fresco’s en mozaïeken, marmeren en terracotta beelden, prachtige bronzen portretten en fonteinen, en gouden sieraden. Schoonheid en kunst waren belangrijk voor de Romeinen en dat wordt duidelijk in de tentoonstelling.

Persoonlijke voorwerpen zoals servies en sieraden zijn te zien, maar ook de beelden, fresco’s, mozaïeken en fonteinen, waarmee zowel rijk als arm, hun huizen en tuinen decoreerden. De Romeinen bewonderden de cultuur van het oude Griekenland en plaatsten beelden, die eerder in Griekse tempels stonden, nl. in hun tuinen. Zo kregen de beelden een nieuwe context en werden ze als kunst beleefd. Ook is er in de expositie aandacht voor de rol van kunst in de openbare ruimte.

Schoonheid speelde bij de Romeinen ook een grote rol in hun identiteitsvorming. Ze lieten zich in een geïdealiseerde vorm afbeelden op fresco’s, met modieuze kleding aan, in een chique of intieme omgeving, zoals bv. op de muurschildering uit een woonhuis in Pompeï uit de 1^ste eeuw voor Christus, van bakker Terentius Neo en zijn vrouw, één van de topstukken van de tentoonstelling.

Bij de tentoonstelling verscheen bij Waanders, een prachtig geïllustreerde, gelijknamige publicatie met tekst van de archeoloog, Bastiaan Steffens (°1988) (foto), conservator bij het Drents Museum. Ook is er een speciale route voor families, een activiteitenprogramma, een bijpassend aanbod in de museumwinkel en rondleidingen voor het primair en voortgezet onderwijs. De tentoonstelling is nog te zien tot en met 26 maart 2023. Het museum is tijdens de tentoonstelling geopend van dinsdag tot en met zondag van 10.00 tot 17.00 uur. Niet te missen!

Bastiaan Steffens De wereld van Pompeï en Herculaneum Sterven in Schoonheid 152 bladz. geïllustreerd Uitgeverij Waanders & De Kunst ISBN 9789462624436