Eén van de uitzonderlijkste, vrouwelijke kunstenaars van de 19e eeuw viert in 2019 haar 200ste verjaardag. De erkende Clara Schumann-expert Ragna Schirmer heeft een speciale hommage aan haar artistieke voorganger gewijd. Ze heeft nl. twee originele concertprogramma’s gekozen uit de decennia van Clara’s eigen concerten die inzicht geven in het leven en werk van deze zeer speciale vrouw. 

In 1847 gaven Clara en haar man Robert Schumann een matinee concert in de Berlijnse salon van Fanny Hensel. Het programma bestond uit twee liederen en de première-uitvoeringen van het pianokwartet van Robert en het pianotrio van Clara Schumann. 25 jaar later, tijdens een tournee door Engeland, speelde ze een solo-pianorecital (een ongewone praktijk in die tijd) met werken die haar het meest aangingen: de ‘Scènes from Childhood’ van haar man en werken van Beethoven, Scarlatti, Chopin, Brahms en Mendelssohn, een programma dat haar publiek verrukte.

Ze werd aangekondigd als “Madame Schumann”. Uit meer dan 1300 gedrukte programma’s, verzameld en bewaard door de gevierde pianiste in de loop van haar uitvoerende carrière, koos Ragna Schirmer er twee. “Het aantal geweldige werken dat ze in de loop van haar leven heeft bestudeerd en uitgevoerd, is verbazingwekkend”, zegt Ragna Schirmer. “Een ander aspect dat me fascineerde, was de vorm, volgorde en planning van haar concerten.” Ze speelde zoals de andere belangrijkste muzikanten van haar tijd en de meeste van haar concerten waren gevarieerde compilaties van verschillende muziekgenres. “

Ragna Schirmer is al lang bekend voor haar intieme betrokkenheid bij het leven van Clara Schumann. In april 2019 ontvangt ze de Robert Schumann-prijs van de stad Zwickau. “Ik heb al haar dagboeken thuis, ik heb al haar brieven thuis, ik heb alle biografieën die ooit zijn geschreven, de herinneringen van haar kinderen … Ik vind het ongelooflijk spannend om betrokken te zijn bij dit leven en ik beschouw haar als een essentieel rolmodel.”

Voor haar unieke interpretaties wordt pianiste Ragna Schirmer tot ver buiten de grenzen van Duitsland erg gewaardeerd. Haar kundige manier van nuanceren, haar aandacht voor detail en haar passie voor het herontdekken van bekende en minder bekende composities en het koppelen ervan aan het moderne leven, al deze kenmerken onderscheiden Ragna Schirmer. Ze won de Leipzig International Bach Competition in 1992 en 1998 en maakte een opmerkelijk albumdebuut met de Goldberg-variaties van Bach. In 2009 behaalde ze haar tweede ECHO Klassik-prijs voor haar opname van pianosuites van George Frideric Händel, die zeer werd geprezen door de critici, en in 2012 werd ze geëerd met de Händel-prijs van de stad Halle. 15 eerste prijzen en speciale prijzen op nationale en internationale wedstrijden zijn een zichtbaar bewijs van de indrukwekkende carrière van de pianiste.

Een speciale passie van de pianiste is haar studie van Clara Wieck-Schumann. Dit leidde in 2015 bv. tot de uitgave van een cd, ter gelegenheid van de 175e huwelijksverjaardag van Clara en Robert, getiteld “Liebe in Variationen” (foto), een opname van composities waarin de muzikale boodschappen die tussen Clara en Robert en hun vriend Johannes Brahms werden gedeeld en uitgewisseld.

De dramaturgische en programmatische vaardigheden van Ragna Schirmer, in combinatie met haar levendige presentaties, maken haar concerten tot een buitengewone ervaring.

Op haar cd “Clara” werd Schumanns pianoconcerto gecombineerd met het subliem Vierde pianoconcerto van Beethoven, dat Clara Schumann op wel meer dan 50 concerten speelde. De Franse dirigente Ariane Matiakh dirigeert de Staatskapelle Halle. “Ragna’s intensieve samenwerking met Clara gaf me soms het gevoel dat Clara zelf aan de piano zat”, zegt de Franse dirigente met groot enthousiasme na de opname van deze cd.

Om deze live opname te maken, nodigde Ragna Schirmer de uitzonderlijke dirigente Ariane Matiakh uit naar Halle an der Saale. “Ze heeft het vermogen om de zachtste klanken van het orkest over te halen, terwijl ze expressieve kracht en enorme energie opslaat voor de dramatische momenten van de avond”, schrijft Ragna Schirmer.

Op de cd “Madame Schumann” staan R. Schumann: Pianokwartet in Es, Mendelssohn: “Über allen Gipfeln ist Ruh” (Ragna Schirmer & Nora Friedrichs), Schumann: “Myrthen”, Clara Schumann: Pianotrio in sol klein (Ragna Schirmer, Iason Keramidis & Benedict Klöckner), Beethoven: Pianosonate nr.21 in C, D. Scarlatti Sonata in D , K. 430 “Tempo di Ballo”, Ragna Schirmer : Improvisation à la Clara Schumann I, Händel: Suite nr.7 in sol klein, Ragna Schirmer : Improvisation à la Clara Schumann II, Gluck: “Iphigénie en Aulide” (Gavotte, Wq. 40 (arr. Brahms)), R. Schumann: “Kinderszenen”, Chopin: Wals nr.7 in cis klein op. 64, nr. 2, Ragna Schirmer Improvisation à la Clara Schumann III, Chopin: Impromptu nr.1 in As nr. 1, op. 29 en Mendelssohn: Rondo capriccioso in E op. 14. Subliem ! Niet te missen.

Clara Schumann: Madame Schumann Works for solo piano and chamber ensemble Clara’s Original Concert Programmes Ragna Schirmer 2 cd Berlin Classics 0301194BC

Clara Ragna Schirmer Staatskapelle Halle Ariane Matiakh cd Berlin Classics 0300928BC

https://www.stretto.be/2017/06/11/sublieme-klaviersuiten-en-concerti-van-handel/

https://www.stretto.be/2017/08/17/het-leven-van-clara-schumann-in-brieven/